źródło: materiały partnera
Artykuł Partnera
Kiedy poszukujemy informacji o wybranym podmiocie gospodarczym, często korzystamy z bazy NIP. Warto jednak wiedzieć, że w polskim porządku prawnym funkcjonuje też Krajowy Rejestr Sądowy, gdzie można odnaleźć niemal wszystkie ważne informacje o interesującej nas firmie. Jak korzystać z bazy KRS?
Historia Krajowego Rejestru Sądowego
Rozpoczęcie prac nad stworzeniem bazy KRS jest bezpośrednio związane z próbami zaprowadzenia porządku w kilku pomniejszych zbiorach, które wciąż funkcjonowały w polskim porządku prawnym. Można tu wskazać na przykład na rejestr fundacji, stowarzyszeń czy Rejestr Handlowy, który powstał jeszcze w czasach II Rzeczypospolitej.
Tak duża ilość pomniejszych baz danych znacznie wydłużała proces pozyskiwania danych przez osoby zainteresowane. Niektóre można było znaleźć w Rejestrze Handlowym, a inne na przykład w Rejestrze Przedsiębiorstw Państwowych. Konieczna była zmiana.
Po ustaleniu formy i kształtu Krajowego Rejestru Sądowego, 20 sierpnia 1997 roku Sejm przyjął ustawę o KRS. Zdecydowano wtedy, że nowy zbiór nie będzie tworzony „od zera”, ale zintegruje w sobie wszystkie te pomniejsze bazy, a także je odpowiednio usystematyzuje.
O tym, jak dużo danych wymagało odpowiedniego przetworzenia, najlepiej świadczy fakt, że między przyjęciem ustawy a realnym upublicznieniem bazy KRS obywatelom, minęły niemal cztery lata. Dopiero 1 stycznia 2001 roku każda zainteresowana osoba mogła uzyskać odpis z bazy.
Świetną decyzją ustawodawcy było powiązanie Krajowego Rejestru Sądowego z siatką Sądów Rejonowych. Nie zdecydowano się na jedną, centralnie zarządzaną instytucję. Wręcz przeciwnie, 21 Sądów, z czego na każde województwo przypadał co najmniej jeden, otrzymało właściwość udostępniania odpisów wszystkim osobom zainteresowanym. Niektóre regiony otrzymały aż po dwa takie Sądy. Można tu wskazać na Śląsk, którego mieszkańcy mogą skorzystać z placówki w Gliwicach lub w Bielsku-Białej.
Prawdziwa rewolucja w dostępie do odpisów z rejestru dokonała się w 2011 roku. To właśnie wtedy, po przyjęciu szeregu poprawek, Sejm przyjął nowelizację Ustawy o KRS i pozwolił na przeglądanie zasobów zdalnie, przez internet.
To właśnie dzięki tej decyzji dziś wystarczy, że wejdziemy na stronę ALEO.com, klikniemy zakładkę wyszukiwarki KRS, podamy identyfikator danego podmiotu i naciśniemy enter. Bez kolejek, bez konieczności osobistego stawiennictwa w Sądzie Rejonowym. Wystarczy połączenie z globalną siecią danych.
Jakie informacje można znaleźć w Krajowym Rejestrze Sądowym?
Jest to jeden z najobszerniejszych rejestrów dostępnych publicznie. Bardziej rozbudowana jest na przykład baza PESEL, jednak — na dziś dzień — nie ma ona statusu rejestru dostępnego online, dla wszystkich. KRS pod wieloma względami oferuje więcej danych, niż baza REGON czy NIP.
Korzystając z tego zbioru, możemy analizować nie tylko dane o podmiotach gospodarczych. Zgodnie z Ustawą o KRS, swój identyfikator muszą mieć też stowarzyszenia rejestrowe, a także fundacje i jednostki samorządu terytorialnego, czyli na przykład urzędy gmin czy starostwa.
Struktura Krajowego Rejestru Sądowego wciąż bazuje na rejestrach i działach. Obecnie w bazie funkcjonują trzy rejestry:
- przedsiębiorców,
- stowarzyszeń, innych organizacji społecznych, zawodowych, fundacji i ZOZ-ów,
- dłużników niewypłacalnych.
Ten ostatni został dodany niedawno, bo 20 grudnia 2020 roku. Intencją ustawodawcy było odpowiednie zabezpieczenie firm przed nawiązaniem współpracy z takim podmiotem, który na przykład nie opłaca regularnie składki ZUS czy podatku VAT. Można tam również odnaleźć informacje o dłużnikach alimentacyjnych, którzy zalegają z ich wypłatą co najmniej przez sześć miesięcy.
W skład Krajowego Rejestru Sądowego wchodzi też sześć działów. W pierwszym można odnaleźć dane teleadresowe oraz informacje o oddziałach przedsiębiorstwa i zarządzie firmy. To właśnie w tym dziale można dokładnie prześledzić dane o połączeniach lub wydzieleniach podmiotów gospodarczych z innych firm.
KRS pozwala też szybko ustalić, jak wygląda sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. Warto jednak pamiętać o tym, że takie dane są dostępne tylko dla niektórych firm prawnych, na przykład spółek. O wiele trudniej będzie ustalić informacje o kondycji jednoosobowej działalności gospodarczej.
W kolejnych działach znajdują się informacje o organach nadzorujących podmiot, a także o prokurentach i osobach upoważnionych do zawierania umów w imieniu firmy czy na przykład fundacji lub stowarzyszenia rejestrowego.
Dzięki KRS możemy dowiedzieć się też, jakie są kody PKD wybranego podmiotu oraz czy instytucja nie jest w stanie postępowania upadłościowego. Bez wątpienia Krajowy Rejestr Sądowy to istna kopalnia wiedzy, która pozwoli kompleksowo zapoznać się z kondycją działalności gospodarczej.